In een sector waar vrouwen nog altijd ondervertegenwoordigd zijn, vormt Lotte Kuiper een inspirerend rolmodel. Na een studie AI aan de Universiteit Utrecht is ze low-code consultant bij Transfer Solutions. Hier combineert ze technische expertise met sociale betrokkenheid. Haar verhaal toont aan dat de ICT-wereld veel meer te bieden heeft dan het stereotype beeld van eenzame programmeurs in donkere kelders.
Een onverwachte studiekeuze
"Ik zat vroeger altijd al achter de computer met spelletjes en dan de DS en dan weer de WII. Dus ik was altijd al een beetje een techneut van die kant," legt Lotte uit. Maar het was niet alleen de technische kant die haar aantrok. "AI leek een beetje als een soort middenweg waar ik heel veel wegen nog open hield. En van allerlei faculteiten eigenlijk wat mee kon proeven van filosofie, psychologie, informatica, wiskunde. Bijvoorbeeld ook een stukje ethiek: willen we alles wel door computers laten doen?"
Deze multidisciplinaire aanpak sprak haar aan, omdat ze nog niet wilde vastzitten aan iets heel specifieks. Informatica zag ze als te technisch: "informatica klonk voor mij als de hele dag achter de computer zitten en code eruit rammen." AI gaf de perfecte balans.
Reacties uit de omgeving
Haar studiekeuze riep wel vragen op in haar omgeving. "Ik heb veel verbaasde gezichten gekregen," herinnert Lotte zich. Op haar middelbare school kozen de meeste klasgenoten voor geneeskunde of tandheelkunde. "Dan zeiden ze, oh, maar AI, is dat dan niet... alleen maar mannen?"
Gelukkig viel dat in Utrecht mee. "Één derde is vrouw en twee derde is man bij de opleiding AI. Dus dat gaf mij het idee, oké, ik heb in elk geval nog andere meiden waar ik lekker mee kan kletsen en een nieuwe stad kan ontdekken. En dit voelt nu als de leukste keuze die ik kan maken."
Van student naar consultant
Na haar afstuderen kwam Lotte in 2021 bij Transfer Solutions terecht, met ongeveer 180 medewerkers, waar ze zich ontwikkelde tot OutSystems consultant. Haar werk bestaat uit veel meer dan alleen programmeren. "Dat is zo’n vertekend beeld. Ik zit misschien maar de helft van de dag achter mijn computer. En de andere helft ben ik super sociaal met mensen van de business in overleg. Ik volg af en toe een leuke training om mezelf te ontwikkelen. Het is veel meer dan alleen software maken."
Een project waar ze bijzonder trots op is, betrof een groot migratietraject voor een recyclingbedrijf. "Zij moesten ineens van hun huidige oude systeem overstappen naar OutSystems, het low-code platform waar wij onze software mee bouwen. Dus ik heb dat migratietraject van begin tot eind begeleid om voor de paar duizend klanten die ze hadden een nieuw portaal te maken."
Het project was een succes: "We hebben heel veel positieve reacties erop gehad, dat is altijd leuk."
De opkomst van AI en low-code
Met de huidige AI-hype merkt Lotte dat haar achtergrond steeds waardevoller wordt. "Nu word ik ook vaker uitgenodigd bij strategische overleg over toepassen van AI, bij bestaande klanten én bij nieuwe klanten." Ze ziet hoe bedrijven worstelen met de vraag hoe ze AI kunnen inzetten: "Iedereen denkt nu: dit is een hype die niet zomaar overgaat. We moeten iets met AI, anders lopen we achter."
De combinatie van low-code en AI heeft het ontwikkelproces revolutionair veranderd. "Met de ondersteuning van AI, wordt alles tien keer zo snel. Bij ons kun je met een klein beginnetje klikken op: suggereer de volgende stap. En dan komt de AI in negen van de tien gevallen steeds met de juiste vervolgstap."
Deze ontwikkelingen maken het mogelijk om veel sneller te werken: "Als klanten bij ons komen en ze zeggen, we willen wat met AI, dan hebben wij binnen twee of drie dagen een werkende demo."
Sociale betrokkenheid binnen het bedrijf
Naast haar technische werk is Lotte actief betrokken bij de sociale kant van Transfer Solutions. Ze zit in de personeelsvereniging en organiseert verschillende evenementen. Een bijzonder initiatief waar ze aan meewerkt zijn de Ladies' Nights. "Het initiatief is 4 of 5 jaar geleden ontstaan, voor ik er bij kwam. Om toch over alle afdelingen die we hebben een evenement te organiseren voor de dames." legt ze uit. "We zijn met best veel maar je spreekt elkaar niet zo vaak. We dachten laten we rond Internationale Vrouwendag een momentje organiseren, waar we iemand uitnodigen om een interessante presentatie te geven. Er staan roze champagne glaasjes klaar, echt een feestje speciaal voor ons!"
Deze evenementen bieden ruimte voor gesprekken die anders niet gevoerd worden. "Naast dat het gewoon ontzettend gezellig is, bespreek je daar wel andere onderwerpen dan dat je normaal aan de lunchtafel bespreekt als je met alle collega's zit." Voor collega's met kinderen biedt het bijvoorbeeld de gelegenheid om ervaringen te delen. Lotte herinnert zich een gesprek met een collega die ertegenaan liep dat de verwachtingen voor haar als vrouw hetzelfde waren als voor alle mannelijke collega's. "Binnen ons bedrijf is toch een derde vrouw en op zo’n Ladies’ Night zijn we meestal met 40 tot 45. Het komt welk jaar terug en dat is een teken dat iedereen het waardeert."
Uitdagingen als vrouw in de ICT
Ondanks de goede sfeer bij Transfer Solutions, komt Lotte bij klanten wel eens discriminatie tegen. "Meestal wel, ja," antwoordt ze op de vraag of ze vaak de enige vrouw is in teams. "Dat is eigenlijk iets waar ik van tevoren niet zo rekening mee had gehouden. Ook al is bij ons een derde vrouw, bij veel klanten waar ik kom ben ik vaak de enige vrouw. In de managementlagen zijn de stereotypes helaas vaak waar: blanke, Nederlandse mannen van rond de 60."
Ze merkt dat ze extra haar best moet doen om serieus genomen te worden: "Dan merk je af en toe wel dat je iets meer je best moet doen om serieus genomen te worden. Kijk, ik zit hier ook vanwege wat ik kan. En dat kan ik even goed of misschien wel beter dan jullie."
Concreet uit zich dit in onderbrekingen en genegeerd worden. "Dat je wordt afgekapt. Of dat mensen door je heen praten. Als jij begint met praten." In de loop der jaren heeft ze geleerd om assertiever op te treden: "Ik merk wel dat het de laatste jaren veranderd is, omdat ik er meer zelfvertrouwen in heb gekregen. Dat ik weet dat wat ik zeg, waardevol is. Af en toe durf ik ook wel gewoon op de tafel te slaan. Dan zeg ik: even centraal! Ik was aan het woord."
Het is een probleem waar meer collega’s, ook de mannelijke, tegen aan lopen. Vooral de junioren worstelen ermee. "Op je eerste project word je ergens in een ander bedrijf gezet en je moet gaan blenden met het bestaande team. Daar kan de mentaliteit heel anders zijn dan je had verwacht. Daar is al een manier waarop ze het altijd hebben gedaan. En jij komt binnen om ze te vertellen wat ze allemaal anders moeten gaan doen." Daar is haar een verschil in aanpak tussen mannelijke en vrouwelijke collega’s opgevallen. "De mannen die denken vaak: nou het zal wel. Die doen even bot terug als dat er naar hun gedaan wordt. En wij vrouwen proberen het toch wat genuanceerder te brengen."
Diversiteit in het team
Een positieve ontwikkeling die Lotte constateert, is de toenemende diversiteit in ICT-teams. Bij Transfer Solutions ziet ze veel mensen met verschillende achtergronden instromen. "Ik denk dat ik zelf een van de weinigen ben die de afgelopen jaren in dienst is gekomen met wel een ICT-achtergrond." Ze noemt voorbeelden van collega's met onverwachte studies: "We hebben bijvoorbeeld ook een collega van me, die heeft Keltische talen en culturen gestudeerd. En zij gaat echt als een speer."
Deze diversiteit ziet ze als een voordeel: "Ik denk dat het juist heel krachtig kan zijn om in een team te zitten met verschillende achtergronden. Omdat iedereen zijn of haar eigen perspectief kan delen vanuit verschillende richtingen: bewegingswetenschappen of geschiedenis of biomedisch."
Advies voor jonge vrouwen
Lotte's boodschap aan jonge vrouwen die twijfelen over een carrière in ICT is helder: "Ik zie zelf geen reden om er niet voor te kiezen, je moet er vooral voor openstaan en het eens een keer proberen." Ze benadrukt dat de ICT-sector veel meer divers is dan vaak gedacht wordt: "Het is niet alleen maar achter je computer zitten ergens in een donkere kelder. Dat is zo'n oud vertekend beeld." De kern van het werk draait om probleemoplossing: "Als je van puzzels houdt, dat is denk ik de grootste indicatie. Dan kan ICT wel echt heel erg leuk voor je zijn."
Haar belangrijkste advies: "Laat je niet tegenhouden door een klasgenoot die misschien vraagt: 'Oh, ga jij programmeren? Kan jij dat wel?' Doe het, als je het leuk vindt." Ze sluit af met een praktische overweging: "Ik denk dat wij tot onze zeventigste door mogen werken. Dus het is belangrijk wanneer je veertig uur per week besteedt aan je baan, dat je daar veel plezier in hebt."
De toekomst van vrouwen in AI
Over de positie van vrouwen in de AI-sector is Lotte optimistisch. "Ik merk dat er meer vrouwen in AI zitten dan in de standaard ICT sector." Ze ziet hiervoor een logische verklaring: "Voor implementeren van AI en het gebruiken van AI moet je niet alleen technisch heel sterk zijn. Je moet vooral goed weten dat wat je bouwt aansluit op de wens van een klant of van een eindgebruiker."
Dit speelt in de kaarten van vrouwen, meent ze: "Ik denk dat daar het voordeel ligt bij vrouwen. Dat zij vaak worden gezien als mensen die beter naar je luisteren en door blijven vragen. En wat meer gevoel hebben om te kijken naar: hoe sluit ik nou het beste bij jou aan."
Lotte's verhaal laat zien dat een carrière in ICT veel meer inhoudt dan alleen programmeren. Het gaat om probleemoplossing, samenwerking en het begrijpen van menselijke behoeften - vaardigheden waar vrouwen vaak uitblinken. Haar combinatie van technische kennis en sociale betrokkenheid maakt haar niet alleen een waardevolle consultant, maar ook een inspirerend rolmodel voor de volgende generatie vrouwen in de technologie.